Tarczyca a nasze zdrowie

Jak choroby tarczycy wpływają na płodność?

Co to jest tarczyca i jak działa?

Tarczyca to mały narząd położony u podstawy szyi obok tchawicy i krtani. Zbudowana jest z dwóch płatów bocznych połączonych wąską cieśnią (węziną). Tarczyca to organ jak każdy inny, gdy szwankuje zaczyna to wpływać na nasze samopoczucie.

Tarczyca produkuje hormony odpowiedzialne za wiele procesów życiowych. Te hormony to: trijodotyroninę (T3) i tyroksynę (T4). Jej zaburzone działanie może przysporzyć dużo kłopotów.
Do produkcji hormonów tarczycy niezbędny jest jod.

Jak objawia się zaburzona gospodarka hormonów tarczycy? Chory może mieć następujące objawy: uczucie ciągłego zimna lub gorąca, zmęczenie/senność, drżenie rąk, depresja, zaburzenia pamięci, przyrost masy ciała lub nieuzasadnione chudnięcie, rzadsze lub zbyt częste oddawanie stolca, spowolnienie lub przyspieszenie czynności serca, niskie ciśnienie tętnicze, sucha łuszcząca się blada skóra, suche włosy, wypadanie włosów, zaburzenia miesiączkowania, niepłodność!!

Jakie są najczęstsze zaburzenia pracy tarczycy?

• Niedoczynność tarczycy - niedostateczna produkcja hormonów przez tarczycę
• Nadczynność tarczycy - nadmierna produkcja hormonów przez tarczycę
• Niedoczynność tarczycy w ciąży
• Nadczynność tarczycy w ciąży
• Nieprawidłowa struktura organu - wole, guzki, nowotwór
• Choroba Hashimoto - przewlekłe autoimmunologiczne zapalenie tarczycy skutkujące wytwarzaniem przez organizm chorego przeciwciał niszczących komórki tarczycy. Ta degeneracja organu skutkuje zbyt małą produkcją hormonów i wiarze się z niedoczynnością tarczycy
• Choroba Gravesa i Basedowa – autoimmunologiczna choroba powodująca czynność tarczycowych komórek pęcherzykowych i nadprodukcje hormonów. Występuje przy nadczynności tarczycy.

Szacuje się, że na choroby tarczycy cierpi około 20% społeczeństwa, ale tylko co drugi chorujący ma rozpoznaną chorobę. Główną grupą cierpiącą na problemy z tarczycą są kobiety. W związku z tym, jednym z ważnych konsekwencji nadmiaru lub niedoboru hormonów są problemy z planowaniem rodziny.

Jak planować ciążę przy zaburzeniach funkcjonowania tarczycy? 

Zarówno niedoczynność jak i nadczynność tarczycy ma wpływ na naszą płodność i utrzymanie ciąży.

Niezdiagnozowana niedoczynność tarczycy może utrudniać zajście w ciążę. Jednym z objawów choroby są bezowulacyjne cykle. Jeśli do zapłodnienia dojdzie, jest dość duże ryzyko poronienia. Powoduje to zwiększona przy niedoczynności tarczycy produkcja prolaktyny.

W przypadku mężczyzn zbyt niskie stężenie hormonów tarczycy może pogorszyć jakość nasienia oraz spowodować spadek libido.

Nadczynność, czyli zbyt duże stężenie hormonów, powoduje bezowulacyjne cykle, a ich długość jest nieregularna. Miesiączki są albo bardzo skąpe albo nie występują wcale.

Brak hormonów tarczycy u matki może poważnie wpływać na stan zdrowia dziecka, gdyż w pierwszych tygodniach ciąży dziecko nie wytwarza własnych hormonów. Nieleczona w trakcie ciąży choroba tarczycy bywa przyczyną wielu poważnych problemów zdrowotnych u dzieci m.in. niskiej masy urodzeniowej, zaburzeń oddychania, zaburzeń ze strony układu nerwowego (w tym niepełnosprawność intelektualną). A to tylko kilka z nich.

Zdrowa kobieta, jak i ta chorująca na choroby tarczycy, zachodząc w ciąże powinna zbadać poziom TSH już przy pierwszej wizycie ginekologicznej. Badanie to diagnozuje głównie niedoczynność tarczycy, rzadziej nadczynność.

Jak ciąża wpływa na tarczycę?

Wahania hormonów w czasie trwania ciąży są niebezpieczne, dlatego już na pierwszej wizycie po potwierdzeniu ciąży należy zadbać o skierowanie na badanie poziomu TSH.

Poziom TSH w ciąży nie jest stały. Waha się w zależności od trymestru. W pierwszym trymestrze są to wartości między 0,1 a 2, 5 mIU/l, w drugim – między 0,2 a 3 mIU/l, a w trzecim 0,3–3 mIU/l. Górna granica normy dla kobiet ciężarnych jest niższa niż dla populacji ogólnej o ok. 0,5-1,0.

Dlaczego trzeba pilnować tarczycy?
Niedoczynność i Hashimoto może prowadzić do poronienia, anemii, nadciśnienia, odklejenia łożyska, krwotoku po porodzie i wspomnianych już komplikacji u noworodków.

Podobnie jest z nadczynnością i chorobą Gravesa i Basedowa. Te zaburzenia również mogą wpłynąć na przebieg ciąży i stan Twojego zdrowia.

Skoro do produkcji hormonów tarczyca potrzebuje jodu, w czasie ciąży należy przyłożyć jeszcze większą wagę do spożywania dziennej dawki tego pierwiastka. Zapotrzebowanie dla ciężarnej to 250 µg w stosunku do 150 µg dla kobiet w tej samej grupie wiekowej. 150 µg jesteśmy w stanie zapewnić sobie suplementacją. Właśnie tyle najczęściej mają preparaty z jodem. Resztę powinnyśmy dostarczyć wraz z pożywieniem. Produkty bogate w jod to: jaja, ryby (makrela, fladra, dorsz) szpinak, brokuły, wodorosty, orzechy laskowe, ser edamski, ser brie, otręby pszenne. Można też dostarczać jod pijąc mineralizowane wody takie jak ustronianka (15µg na 100ml). W Polsce mamy jodowaną sól, ale trzeba pamiętać, że jej nadmiar szkodzi.

U kogo leczyć tarczycę?

Pamiętajcie: choroby tarczycy u kobiety planującej ciąże i u ciężarnej wymaga interdyscyplinarnej opieki ginekologa i endokrynologa, a jej konsekwencje u dziecka mogą wymagać późniejszego leczenia z udziałem neonatologa czy pediatry.
Jednak nie jest tak, że chora tarczyca wyklucza ciążę. Sprzyja problemom z zajściem w ciążę i jej utrzymaniem, ale absolutnie nie zamyka nam drogi do macierzyństwa. Dobrze leczona tarczyca daje bardzo duże szanse na sukces rozrodczy.

Tak więc zadbajcie o tarczyce by ciąża przebiegła spokojnie i zdrowo.

Żródła:

Medycyna Praktyczna – artykuły z zakresu endokrynologii.

Forumginekologii.pl

Medonet.pl